Tuyên truyền các điểm mới trong Luật Căn cước năm 2023

Kính thưa toàn thể cán bộ đảng viên và nhân dân

Luật Căn cước công dân năm 2014 có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2016, sau hơn 08 năm triển khai thực hiện đã góp phần không nhỏ trong hoạt động quản lý nhà nước về dân cư theo hướng hiện đại, phù hợp với xu hướng phát triển của xã hội, đem lại hiệu quả và tiện ích cho Nhân dân cũng như cơ quan hành chính nhà nước. Đến nay trên toàn quốc đã cấp được hơn 80 triệu thẻ Căn cước công dân; Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư đã kết nối với 13 Bộ, ngành và 63 địa phương, qua đó, đã bước đầu góp phần giảm nhiều thủ tục hành chính, thời gian đi lại và một số giấy tờ cá nhân của người dân (riêng trên địa bàn xã Vạn Thiện, lực lượng Công an đã cấp 100% số công dân đủ điều kiện, cấp gần 2000 tài khoản định danh điện tử, đây là những chìa khóa rất quan trọng để người dân có thể tham gia giải quyết thủ tục hành chính, thực hiện các giao dịch dân sự trên môi trường trực tuyến)

Trước sự phát triển, đổi mới, sáng tạo tiến tới chuyển đổi số trong quản lý nhà nước, sản xuất, kinh doanh, giao dịch dân sự...thì những quy định của Luật Căn cước công dân hiện hành không đủ và không còn phù hợp để điều chỉnh các quan hệ xã hội có liên quan, cần thiết được sửa đổi để tiếp tục thể chế quan điểm của Đảng và khắc phục những hạn chế, bất cập như: thiếu các quy định về việc khai thác, sử dụng thông tin trên thẻ Căn cước công dân; thông tin của công dân trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, Cơ sở dữ liệu Căn cước công dân chưa đầy đủ; chưa có quy định về cấp số định danh cá nhân cho người gốc Việt Nam đang sinh sống ở Việt Nam nhưng chưa xác định được quốc tịch.

Do vậy, để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong thi hành Luật Căn cước công dân năm 2014 và đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ được Đảng, Chính phủ giao trong việc tạo hành lang pháp lý thuận lợi, thúc đẩy quá trình chuyển đổi số, xây dựng chính quyền số, Bộ Công an đã chủ trì soạn thảo, báo cáo Chính phủ trình Quốc Hội xem xét thông qua tại kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa 15, ngày 27/11/2023, có hiệu lực thi hành từ ngày 01/7/2024.

Luật Căn cước năm 2023 gồm 07 chương, 46 điều, quy định Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, Cơ sở dữ liệu Căn cước; thẻ Căn cước, Căn cước điện tử; giấy chứng nhận Căn cước; quyền, nghĩa vụ, trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan, được áp dụng đối với công dân Việt Nam, người gốc Việt Nam chưa xác định được quốc tịch đang sinh sống tại Việt Nam; cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan.

Luật được ban hành đã đáp ứng được những mục tiêu đặt ra trong quá trình xây dựng và khi có hiệu lực thi hành là cơ sở pháp lý quan trọng để triển khai thực hiện và xây dựng Chính phủ điện tử, tạo bước đột phá về chuyển đổi số ở nước ta; đáp ứng yêu cầu trong giải quyết thủ tục hành chính và cung cấp dịch vụ công trực tuyến, phục vụ xây dựng công dân số, hoàn thiện hệ sinh thái số phục vụ kết nối, khai thác, bổ sung làm giàu dữ liệu dân cư và công tác chỉ đạo, điều hành của lãnh đạo các cấp. Điều này cũng phù hợp với tiến trình hội nhập, mở rộng giao lưu và hợp tác quốc tế; phục vụ sự nghiệp phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh, trật tự, an toàn xã hội; đồng thời cũng sẽ khắc phục được những tồn tại, hạn chế, khó khăn, vướng mắc, bất cập hiện nay và tạo điều kiện thuận lợi để thực hiện quyền, nghĩa vụ của người dân trong đi lại, giao dịch, đáp ứng yêu cầu công tác quản lý hành chính về trật tự xã hội, yêu cầu quản lý dân cư, góp phần quan trọng trong phòng ngừa, đấu tranh, phòng chống tội phạm và vi phạm pháp luật.

Đây là những điểm mới Luật căn cước năm 2023:

1. Đổi tên Căn cước công dân sang thẻ Căn cước

Sửa tên Luật từ Luật Căn cước công dân thành Luật Căn cước và đổi thẻ CCCD thành thẻ Căn cước.

Theo khoản 1 và khoản 11 Điều 3Luật Căn cướcthì:căn cước là giấy tờ tùy thân chứa các thông tin cơ bản về nhân thân, lai lịch, đặc điểm nhân dạng và sinh trắc học của một người gồm:

Ảnh khuôn mặt;Số định danh cá nhân; Họ, chữ đệm và tên khai sinh; Ngày, tháng, năm sinh; Giới tính; Nơi đăng ký khai sinh;Quốc tịch;Nơi cư trú; Ngày, tháng, năm cấp thẻ và ngày, tháng, năm hết hạn sử dụng.

2. Bổ sung giấy chứng nhận căn cước

Theo khoản 12 Điều 3 Luật Căn cước thì:Giấy chứng nhận căn cước là giấy tờ tùy thân chứa đựng thông tin về căn cước của người gốc Việt Nam chưa xác định được quốc tịch, do cơ quan quản lý căn cước cấp theo quy định của Luật này.

Đối tượng cấp theo khoản 1 Điều 30 Luật Căn cước thì:Giấy chứng nhận căn cước được cấp cho người gốc Việt Nam chưa xác định được quốc tịch mà đang sinh sống liên tục từ 06 tháng trở lên tại đơn vị hành chính cấp xã hoặc đơn vị hành chính cấp huyện nơi không tổ chức đơn vị hành chính cấp xã.

3. Bỏ quê quán và vân tay trên thẻ Căn cước

Theo quy định tại khoản 1,2 Điều 18 Luật Căn cước thì:

-Thẻ căn cước có thông tin được in trên thẻ và bộ phận lưu trữ thông tin được mã hóa

-Thông tin được in trên thẻ: Hình Quốc huy; dòng chữ “CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM, Độc lập - Tự do - Hạnh phúc”; dòng chữ CĂN CƯỚC, ảnh khuôn mặt, số định danh, họ tên chữ đệm khai sinh, ngày tháng năm sinh, giới tính, nơi đăng ký khai sinh, quốc tịch, nơi cư trú, ngày tháng năm cấp thẻ và hết hạn sử dụng, nơi cấp Bộ Công an.

Như vậy, thẻ Căn cước đã bỏ mục quê quán thay vào đó là nơi đăng ký khai sinh hoặc nơi sinh; và nơi cư trú; bỏ vân tay, đặc điểm nhận dạng.

4. Cấp thẻ Căn cước cho người dưới 14 tuổi từ 01/7/2024

Theo quy định tại Điều 19 thì đối tượng được cấp thẻ Căn cước là:

1. Người được cấp thẻ căn cước là công dân Việt Nam.

2. Công dân Việt Nam từ đủ 14 tuổi trở lên phải thực hiện thủ tục cấp thẻ căn cước.

3. Công dân Việt Nam dưới 14 tuổi được cấp thẻ căn cước theo nhu cầu.

Như vậy, người dưới 14 tuổi từ ngày 01/7/2024 có thể được cấp thẻ Căn cước nếu có nhu cầu.

5. Thủ tục cấp thẻ Căn cước: Phải cung cấp thông tin mống mắt

Theo quy định tại điểm b, khoản 1 và điểm b, khoản 2 Điều 23 Luật Căn cước thì các trường hợp từ 06 tuổi trở lên khi làm thủ tục cấp thẻ căn cước đều phải lấy thông tin sinh trắc học là mống mắt, còn trường hợp dưới 06 tuổi thì mới không lấy thông tin sinh trắc học là mống mắt.

6. Trường hợp phải đổi thẻ Căn cước

- Khi công dân đủ 14 tuổi, đủ 25 tuổi, đủ 40 tuổi và đủ 60 tuổi phải cấp đổi thẻ Căn cước theo khoản 1 Điều 21 Luật Căn cước.

- Trường hợp được cấp lại thẻ: Khi chưa đến tuổi phải đổi thẻ Căn cước thì sẽ được cấp lại thẻ Căn cước trong các trường hợp sau đây:

Bị mất thẻ.

Bị hư hỏng thẻ đến mức độ không thể sử dụng được nữa

Công dân được trở lại quốc tịch Việt Nam.

7. Rút ngắn thời gian cấp lại thẻ Căn cước

Theo Điều 26 Luật Căn cước, thời hạn cấp, cấp đổi, cấp lại thẻ Căn cước là 07 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ.

8. Căn cước điện tử

Theo khoản 1 Điều 31 Luật Căn cước thì:

-Mỗi công dân Việt Nam được cấp 01 căn cước điện tử.

Mục đích sử dụng: Dùng để thực hiện thủ tục hành chính, dịch vụ hành chính công, giao dịch, hoạt động khác theo nhu cầu của công dân.

9. Đổi thẻ CCCD sang thẻ Căn cước

Theo khoản 1 Điều 46 Luật Căn cước thì:

Thẻ Căn cước công dân đã được cấp trước ngày Luật này có hiệu lực thi hành có giá trị sử dụng đến hết thời hạn được in trên thẻ, trừ trường hợp quy định tại khoản 3 Điều này. Công dân khi có nhu cầu thì được cấp đổi sang thẻ căn cước.

Như vậy: Người đang có thẻ Căn cước công dân cấp trước ngày 01/7/2024 không phải đổi sang thẻ Căn cước mà được sử dụng cho đến hết thời hạn ghi trong thẻ; Người đang có thẻ Căn cước công dân nếu muốn đổi sang thẻ Căn cước mới thì sẽ được thực hiện thay đổi.

10. Sẽ khai tử Chứng minh nhân dân từ 01/01/2025

Theo khoản 2,3 Điều 46 Luật Căn cước thì:

2.Chứng minh nhân dân còn hạn sử dụng đến sau ngày 31 tháng 12 năm 2024 thì có giá trị sử dụng đến hết ngày 31 tháng 12 năm 2024. Các loại giấy tờ có giá trị pháp lý đã phát hành có sử dụng thông tin từ chứng minh nhân dân, căn cước công dân được giữ nguyên giá trị sử dụng; cơ quan nhà nước không được yêu cầu công dân thay đổi, điều chỉnh thông tin về chứng minh nhân dân, căn cước công dân trong giấy tờ đã cấp.

3. Thẻ căn cước công dân, chứng minh nhân dân hết hạn sử dụng từ ngày 15 tháng 01 năm 2024 đến trước ngày 30 tháng 6 năm 2024 thì tiếp tục có giá trị sử dụng đến hết ngày 30 tháng 6 năm 2024.

Như vậy, theo quy định mới, mọi Chứng minh nhân dân đều phải thực hiện việc đổi sang thẻ Căn cước từ ngày 01/01/2025 tới đây

Thưa toàn thể nhân dân

Để giúp cán bộ, đảng viên, các tổ chức doanh nghiệp và Nhân dân có cái nhìn trực quan, hiểu được giá trị, tầm quan trọng của Luật Căn cước năm 2023, giá trị của thẻ Căn cước gắn chip, Căn cước điện tử, việc tích hợp thông tin vào thẻ Căn cước để sử dụng trong các giao dịch dân sự, giải quyết thủ tục hành chính và nhất là giải đáp các băn khoăn vừa nêu ở trên, Công an tỉnh đã tham mưu UBND tỉnh ban hành Kế hoạch triển khai thực hiện Luật Căn cước; văn bản chỉ đạo tuyên truyền và tham gia cuộc thi tìm hiểu pháp luật về Căn cước, định danh và xác thực điện tử của Việt Nam trên địa bàn tỉnh. Công an tỉnh đã và đang chỉ đạo các đơn vị Công an trong tỉnh đồng loạt triển khai thực hiện các nhiệm vụ, chuẩn bị sẵn sàng các điều kiện để đưa Luật vào cuộc sống.

Trong đó tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật về Căn cước, tập trung vào các điểm mới của Luật Căn cước; thực hiện rà soát làm sạch dữ liệu dân cư, phân loại các trường hợp để cấp thẻ Căn cước, Giấy chứng nhận Căn cước. Đồng thời đẩy mạnh công tác tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ làm nhiệm vụ tiếp công dân, thực hiện công tác cấp Căn cước; chuẩn bị đầy đủ các điều kiện cơ sở vật chất, phương tiện, trang thiết bị kĩ thuật. Qua đó đáp ứng được mục tiêu, yêu cầu công tác, triển khai có hiệu quả Luật Căn cước trên địa bàn tỉnh, đảm bảo phục vụ Nhân dân một cách tốt nhất; góp phần hỗ trợ đắc lực cho công tác quản lý Nhà nước, quản lý dân cư, phòng chống tội phạmvà phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn tỉnh.

Để tiếp tục triển khai hiệu quả Luật Căn cước trên địa bàn huyện, Công an huyện rất mong nhận được sự quan tâm phối hợp của các đơn vị các cấp, các ngành, tổ chức chính trị xã hội từ huyện đến xã đồng thời cũng đề nghị các cơ quan, đơn vị phối hợp thực hiện các nhiệm vụ trọng tâm sau:

Một là: Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về Căn cước; chủ động nắm bắt, theo dõi tình hình dư luận trong cán bộ, đảng viên và các tầng lớp Nhân dân, từ đó có phương pháp định hướng tuyên truyền phù hợp về những vấn đề dư luận xã hội còn quan tâm góp phần thống nhất trong nhận thức, tranh thủ sự đồng tình ủng hộ của các cấp, các ngành khi triển khai vào đời sống xã hội.

Hai là: Phối hợp tổ chức rà soát các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan đến Luật Căn cước; đề xuất, kiến nghị cấp có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung, thay thế, bãi bỏ hoặc ban hành mới các văn bản quy phạm pháp luật bảo đảm phù hợp với quy định của Luật Căn cước và các văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành có liên quan.

Ba là, Tiếp tục đẩy mạnh thực hiện kết nối, chia sẻ thông tin giữa Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, Cơ sở dữ liệu căn cước với cơ sở dữ liệu quốc gia, cơ sở dữ liệu chuyên ngành, cơ sở dữ liệu khác theo quy định của Luật Căn cước và các văn bản quy phạm pháp luật quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành có liên quan; bảo đảm an ninh, an toàn thông tin và bảo vệ dữ liệu cá nhân.

Bốn là, Lực lượng Công an tiếp tục bảo đảm điều kiện về phương tiện, giải pháp kỹ thuật để tổ chức triển khai việc thu nhận sinh trắc học về mống mắt, ADN, giọng nói; tích hợp, khai thác, chia sẻ thông tin trong thẻ Căn cước và Căn cước điện tử; mở rộng việc kết nối, chia sẻ thông tin trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, Cơ sở dữ liệu Căn cước theo quy định của Luật

Năm là, Tổ chức kiểm tra, hướng dẫn việc thi hành Luật Căn cước và văn bản quy phạm pháp luật quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành Luật, kịp thời giải quyết những khó khăn, vướng mắc trong quá trình tổ chức thực hiện.

Với sự phối hợp đồng bộ của các cơ quan, đơn vị, địa phương, sự đồng lòng của người dân, sự vào cuộc chỉ đạo quyết liệt của lãnh đạo Công an các cấp, sự nỗ lực, phấn đấu của Cán bộ chiến sỹ Công an…, công tác triển khai thi hành Luật Căn cước năm 2023 sẽ đạt được nhiều kết quả tích cực, góp phần xây dựng Chính phủ điện tử, kinh tế số, xã hội số.

Kính chúc các đồng chí lãnh đạo và các đồng chí đại biểu tham dự Buổi Lễ nhiều sức khỏe, tiếp tục lãnh đạo, chỉ đạo, phấn đấu hoàn thành xuất sắc những nhiệm vụ được giao. Xin trân trọng cảm ơn!